به نظر می‌رسد که دانشمندان پروژه کاسینی، منشأ پیدایش یکی از اسرارآمیزترین حلقه‌های زحل را یافته‌اند. انتظار می‌رود حلقه G زحل از تکه یخ‌های بزرگ و مرتبط با هم، که در یک کمان در لبه‌ی داخلی حلقه قرار گرفته‌اند، تشکیل شده باشد. شکل کمانی این تکه یخ‌ها به دلیل اثرات گرانشی یکی از اقمار زحل به نام میماس است. این کمان در اثر خرد شدن این یخ‌ها در برخورد با «ریزشهاب سنگ‌ها» و تشکیل غبار یخی روشن می شود. پلاسمای موجود در میدان مغناطیسی زحل، که این کمان آن ها را جاروب می‌کنند، تکه‌های یخی سازنده حلقه G را جذب می‌کنند.

این یافته‌ها شاهدی بر وجود مجموعه برهم کنش‌های بین قمرها، حلقه‌ها و مغناطکره‌ی زحل است. نتایج این تحقیقات که حاصل کار با ابزارهای مختلف کاسینی در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ است در شماره‌ی آگوست نشریه Science منتشر شده است.

«متیو هدمن»(Matthew Hedman) همکار گروه تصویر برداری کاسینی از دانشگاه کرنل و مولف ارشد مقاله منتشر شده٬ می‌گوید:"در حالی که اندازه گیری میزان پلاسما و غبار اطراف حلقه G میزان ماده موجود را به ما نشان می‌دهد، تصاویر راه دور الگوی حرکتی و محل فعلی این کمان را نمایان می‌سازد."

خاستگاه حلقه‌های عظیم و پیچیده زحل همچنان به صورت یک راز باقی است. این حلقه‌ها به ترتیب از درون به بیرون به شکل D،C،B،A،F و G نام گذاری شده‌اند. حلقه‌های اصلی A,B,C پهنایی به اندازه فاصله ماه تا زمین دارند.

برخلاف حلقه‌های غباری زحل، مانند E و F، حلقه G نه در کنار قمری که ماده مورد نیاز برای ادامه حیاتش را تأمین کند قرار دارد (مانند انسلادوس برای حلقه E) و نه قمرهای چوپان، مانند پرومتئوس و پاندورا برای حلقه F، در اطراف آن دیده شده است. وضعیت حلقه G تا به امروز نامشخص بود.

تصاویر کاسینی نشان می‌دهد که این کمان روشن در حدود یک ششم این حلقه را فراگرفته است. در مقایسه با پهنای ۵۹۰۰ کیلومتری حلقه G، این کمان تنها ۲۵۰ کیلومتر پهنا دارد. کاسینی از زمان رسیدن به زحل در سال ۲۰۰۴ بارها این کمان را دیده است. از این رو، به نظر می‌رسد کمان حلقه G یک ساختار دیرپا در حلقه‌های زحل باشد. این در حالی است که گرانش میماس نیز ،که با قطر ۴۰۰ کیلومتر نزدیک‌ترین قمر به حلقه G است٬ روی آن تأثیر می‌گذارد.
از سوی دیگر، هدمن و همکارانش با استفاده از شبیه سازی‌های رایانه‌ای نشان دادند که آشفتگی گرانشی میماس می‌تواند این ساختار را شکل دهد. مانند کمان‌های حلقه نپتون که به همین شکل توجیه شدند.

سابق بر این،تصاویر سال ۲۰۰۵ تصویربردار مغناط کره‌ی کاسینی فضاهای خالی در کنار این کمان را نشان داده بود. به اعتقاد دانشمندان جرم گم شده احتمالا این تکه‌ها را جذب می‌کند.
به اعتقاد «الیاس روسس»(Elias Roussos ) از آزمایشگاه تحقیقات منظومه شمسی موسسه ماکس پلانک آلمان و عضو گروه تصویربرداری مغناطکره‌ی کاسینی دانه های غباری که کاسینی دیده است برای جذب مواد باردار فعال کافی نیستند.مشخص است که مقدار بسیار بیشتری ماده در این کمان قرار دارد.

دانشمندان نتیجه گیری می‌کنند که مقدار بیشتری جرم، که تاکنون دیده نشده است، به صورت تکه‌هایی از اندازه چند میلیمتر تا صخره‌های کوچک در این کمان مخفی شده‌اند. مجموع آن‌ها باید حدود یک قمر یخی کوچک ۹۸ متری جرم داشته باشند.

«جف کوزی»(Jeff Cuzzi) از مرکز تحقیقی «ایمز» ناسا در کالیفرنیا در این‌باره می‌گوید:" آن جا قبلا قمری بوده که بعدا نابود شده و مقداری قلوه سنگ از خود به جای گذاشته است."

«جو برنز»(Joe Burns)، یکی از مولفین مقاله منتشر شده در Science از دانشگاه کرنل و عضو گروه تصویربرداری کاسینی به فرصت‌های پیش رو اشاره می‌کند:" ۱۸ ماه دیگر، زمانی که کاسینی از ۹۶۰ کیلومتری این کمان گذر کند، فرصتی استثنایی برای شناخت منشأ حلقه‌ی G در اختیار خواهیم داشت."

 

منابع انگلیسی: ناسا ٬ اسا و نیو ساینتیست

منبع فارسی : مجله نجوم